کد مطلب:3409 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

سركوب كردن شخصيت نوجوانان چه آثاري دارد؟

يكي از ويژگيهاي مهّم دورة نوجواني، شكلگيري شخصيت انسانها در اين دوران است، به همين جهت، نكاتي كه به طور مطلق دربارة شخصيت مطرح ميشود، در مورد نوجوانان، اهميت بيشتري پيدا ميكند.

سركوب شخصيت كودكان و نوجوانان، ممكن است به گونههاي مختلفي انجام شود، مثل تحقير، تمسخر، عدم محبت و پذيرش آنان، توهين، زيادهروي در تنبيه، تنبيه بدني، عدم رعايت عدالت در محبت و توجّه، زيادهروي در ملامت، به رخ كشيدن شكستها و كمبودها و...; كه هر يك از اين امور، ممكن است اثري مخصوص به خود، در شخصيت نوجوان داشته باشد ـ مثل دروغگويي در اثر تنبيه ـ اما برخي آثار نيز، مشترك و در واقع، پيامد يك شخصيت حقير و سركوب شده است. (با قطع نظر از چگونگي پيدايش آن)

امام هاديميفرمايند: از شر كسي كه دچار شخصيت پست و بيمقدار گرديده است، ايمن مباشيد.(علي بن الشعبء الحراني، ص 358، مكتبة الصدوق، تهران (من هانت عليه نفسه فلا تأمن شره).)

هم چنين اميرالمؤمنينميفرمايند: به خير كسي كه شخصيتش نزد خودش، خوار شده است، اميد مبند.(علي بن محمد الليثي الواسطي، عيون الحكم والمواعظ، ص 465، دارالحديث، 1376 (من هانت عليه نفسه فلا تَرجَ خيره))

چنين رواياتي، اين هشدار را ميدهند كه شخصيت متزلزل و غير خودباور، در مسيري است كه امكان انجام هر امر ناپسندي كه تصور شود، از وي انتظار ميرود، زيرا انساني كه دچار احساس حقارت است و گوهر عزت و كرامت نفس از او سلب شده است، ديگر چيزي براي از دست دادن ندارد كه نگران آن باشد و به خاطر آن خطا نكند، (مگر اين كه ايماني پولادين داشته باشد.)

در مقابل، داشتن تصوير مثبت و با ارزش از خويشتن، مانع انجام امور ناپسند ميشود. حضرت عليميفرمايند: كسي كه خود را بزرگ و با عزت ميبيند، شهوات و تمايلات نفساني در نظرش پست و كوچك است.(نهجالبلاغه، حكمت 449. (من كرمت عليه نفسه هانت عليه شهواته))

از اين رو، به ما دستور دادهاند: اكرموا اولادكم واحسنوا آدابهم; كه كودكان خو را انسانهايي با شخصيت پرورش دهيم و آنها را تكريم كنيم.(وسائل الشيعه، شيخ حرّ العاملي، ج 15، ص 195.) در اين صورت است كه آنان، مانعي دروني از انجام بديها خواهند داشت.